Co to jest ta cała „netykieta”?
Ogólnie jest to zbiór zasad kultury, obowiązującej w Internecie.
Większość pewnie o tym nawet nie słyszała, a to, w dobie wszechobecnej Sieci, powinno być – moim zdaniem – tematem jednej z pierwszych lekcji na każdym kursie komputerowym.

Czy zdajemy sobie sprawę, jak zachowywać się w sieci?
Żeby to sprawdzić wystarczy zadać sobie np. jedno, proste pytanie:
Na co należy zwrócić uwagę, żeby poprawnie napisać maila?

Rzadko kto zna wszystkie zasady. Postaram się opisać jasno i czytelnie kiedy i czym się kierować, żeby nikogo w sieci nie urazić.

Część I: Netykieta a poczta elektroniczna (EMAIL)

Poczta E-mail jest najczęściej spotykaną formą komunikacji internetowej, zwłaszcza w pracy.
I tutaj też robimy najwięcej błędów. Często, pisząc w pośpiechu, nie zwracamy uwagi na proste sprawy, którym wystarczy poświęcić kilka, kilkanaście sekund, aby wysłany mail był zgodny z zasadami netykiety.
A jakie one są? Co trzeba, a czego nie powinno się robić?

  1. Używaj pola „temat”.
    Bardzo często spotykam się z mailami „bez tematu”. Tymczasem jest to pole, które informuje adresata w sposób zwięzły o czym jest dana wiadomość. Codziennie otrzymujemy dziesiątki e-maili, z których większość to reklamy firm i inne niechciane wiadomości (tzw.SPAM). W ich gąszczu trudno znaleźć ważną wiadomość, na którą czekamy, a jeśli do tego nie zawiera tematu – całkiem możliwe, że zupełnie ją przegapimy.
    Dlatego zawsze w „temacie” umieszczamy kilka słów informujących o zawartości e-maila.
  2. Używaj trybu tekstowego, a nie HTML, chyba, że jest to konieczne.
    Wiadomość w trybie tekstowym zajmuje o wiele mniej miejsca niż w HTML. Szanuj pojemność skrzynki adresata!
    Obecnie często używamy poczty przez stronę internetową (tzw. webmail). Nie każdy ma włączony tryb podglądu HTML – niektórzy po prostu nie umieją tego zrobić, a inni świadomie zabezpieczają się przed złośliwym kodem. Dlatego Twoja wiadomość napisana w HTML-u może nie być poprawnie odczytana przez odbiorcę.Jeśli już musisz użyć tej formy (np. wkleić jakąś ważną tabelę czy obrazek bezpośrednio do tekstu) staraj się ograniczyć liczbę „wodotrysków” jak np. użycie tysiąca kolorków („bo mogę”) lub setki czcionek („bo umiem”) albo „papeterii” („bo mój program to potrafi”). Takie formy powodują, że odbiorca patrzy na maila z politowaniem, a czasem z rozdrażnieniem.
    UWAGA: w dobie rosnącej przepustowości internetu oraz coraz pojemniejszych dysków/skrzynek, coraz częściej dopuszczalne jest użycie trybu HTML dla zwiększenia czytelności naszej poczty, zwłaszcza w odniesieniu biznesowym.
  3. Jeśli wysyłasz e-mail do wielu adresatów – używaj pola BCC (inaczej UDW – „Ukryte do wiadomości”).
    Nie każdy życzy sobie, żeby jego adres e-mailowy był przekazywany w sposób jawny innym adresatom. Aby tego uniknąć używamy właśnie pola UDW – wpisany tam adres nie będzie widziany przez pozostałych adresatów.
  4. Nie top-postuj.
    A co to właściwie? Top-post to odpowiedź NAD wypowiedzią przedmówcy, zamiast POD. Z wiadomościami pisanymi „od dołu do góry” spotykam się ostatnio bardzo często. Skąd to się bierze? Ano z lenistwa – klikamy „Odpowiedz” i od góry piszemy, a poniżej mamy całą wiadomość, na którą odpowiadamy. Następna odpowiedź jest również nad pozostałymi… I tym sposobem taki wątek, z wszystkimi podpisami i mało istotnymi dopiskami, staje się nieczytelny i nieprzydatny… A wystarczy poświęcić sekundę, żeby przejść do właściwego miejsca w odpowiedzi.
    Niektóre źródła dopuszczają odpowiedź nad wiadomością, ale jedynie w przypadku, gdy cytujemy CAŁĄ wiadomość i jej nie zmieniamy. Moim zdaniem jest to jednak kompletnie nieczytelne. Aby odpowiedź była czytelna, należy stosować też następną zasadę:
  5. Tnij cytaty, nie załączaj całej wiadomości w odpowiedzi, chyba, że to konieczne.
    Wiadomości – oprócz treści – często zawierają mnóstwo innych informacji – jak chociażby stopka (podpis, o czym będzie później). Cytując czyjąś wypowiedź odpowiadaj osobno pod każdym akapitem, do którego się odnosisz. Bardzo dobrym zwyczajem jest wycinanie tych części wiadomości, które nie są istotne w naszej odpowiedzi. Obowiązkowo wycinaj podpisy, reklamy, wiadomości serwerów o kontroli antywirusowej, itp oraz linie, zawierające tylko znaki cytowania: „> „.
    Całą wiadomość cytuj tylko w ostateczności, gdy jest to koniecznie wymagane. Niektóre źródła dopuszczają wtedy odpowiedź nad wiadomością cytowaną.
    Poniższy przykład pokazuje poprawne cytowanie i odpowiedzi:
    netykieta a email - wzór odpowiedzi zgodny z netykietą
    [źródło: www.netykieta.dlawas.net]
  6. Jeśli nie musisz, nie pisz WIELKIMI LITERAMI.
    Całe zdanie pisane dużymi literami w internecie oznacza podniesiony ton (krzyk). Nie nadużywaj zatem tej formy wypowiedzi. Dużych liter używaj tylko wtedy, gdy chcesz dodatkowo podkreślić ważność danego słowa/słów.
  7. Używaj właściwej stopki.
    Wspomniana już stopka, zwana podpisem lub sygnaturą, to końcowa część wiadomości oddzielona tzw. delimiterem. Delimiter to ciąg znaków: „– ” (myślnik myślnik spacja enter). Taki ciąg interpretowany jest przez programy pocztowe (a także webmaile) jako początek naszej stopki. Sygnatura powinna zajmować maksymalnie 4 linie (nie licząc delimitera). Umieszczamy w niej takie dane jak imię, nazwisko, telefon czy adres strony. Nie umieszczamy w stopce ogromu tekstu, dziesiątek numerów telefonów, zeskanowanych wizytówek, logo, czy cytatów znanych osób.
    UWAGA: w dobie rosnącej przepustowości internetu oraz coraz pojemniejszych dysków/skrzynek, coraz częściej dopuszczalne jest użycie trybu HTML dla zwiększenia czytelności naszej poczty, zwłaszcza w odniesieniu biznesowym. Dla przykładu – dopuszcza się użycie w stopce małego loga firmy lub zdjęcia.
  8. Nie przesyłaj pocztą dużych plików.
    Przyjmuje się, że nie powinno się przesyłać e-mailem plików większych niż 200KB, a jeśli już jest to niezbędne wcześniej informujemy o tym adresata. Pliki przesyłane tą drogą należy skompresować, chyba, że kompresja tylko nieznacznie zmniejsza wielkość takiego pliku.
    Do przesyłania dużej ilości danych/plików w sieci służy protokół FTP (File Transfer Protocol – Protokół Transmisji Plików), stworzony właśnie w tym celu.
    Duże pliki możemy też zamieścić na stronie www, a w treści e-maila podajemy adresatowi bezpośredni link.
    Można też posłużyć się jednym z wielu serwisów (np. dysk google, dropbox, chomik, rapidshare i wiele innych).
    W ten sposób znów szanujemy pojemność czyjejś skrzynki pocztowej.
  9. Używaj UTF-8 lub ISO-8859-2 do poprawnego kodowania polskich znaków diakrytycznych.
    A jeśli nie możesz – po prostu nie korzystaj z literek typu „ą”,”ę”, zastąp ją wersją bez ogonka – „a”,”e”.
  10. Nie rozsyłaj SPAM-u i „łańcuszków szczęścia”.
    SPAM to najbardziej nielubiane i niepożądane zjawisko w sieci. Nie bądź jego twórcą!
  11. Stosuj się do zasad ortograficznych.
    Obecnie, pisząc „online”, NIE MA WYTŁUMACZENIA nawet dla dyslektyków. Praktycznie każda przeglądarka internetowa czy pogram do odbierania poczty ma możliwość sprawdzania na bieżąco naszej pisowni. Jeśli więc sami mamy z tym problem instalujmy odpowiednie moduły, niech tekst, który wysyłamy, nie razi w oczy odbiorcy!
  12. Używaj górnej części ciała zgodnie z przeznaczeniem.
    Przede wszystkim MYŚL.
    Przeczytaj wiadomość dwa razy, a zanim klikniesz „wyślij” – trzeci raz.
    Sprawdź swój tekst pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym.
    Poświęć minutę i postaraj się, aby Twój mail był CZYTELNY, najlepiej podzielony na akapity lub kolejne tematy rozmowy oddzielała pusta linia.
    Twój mail świadczy o Tobie, podobnie jak normalna wypowiedź.

c.d.n.